(dit artikel zond ik naar Trouw en later naar NRC. Beide hebben het niet geplaatst)
Het is Traumaseksualiteit!
Het seksueel misbruik nieuws van de vorige week: de paus vraagt om vergeving en de initiatiefneemster van #metoo Asia Argento blijkt zelf ook dader.
De paus vraagt vergeving voor de schade. Maar wat is die schade eigenlijk?
Daar geeft Argento met haar dubbele gedrag een antwoord op.
Ze vertegenwoordigt nu dader- en slachtofferschap in één persoon. We kunnen daar niet mee omgaan dus zoeken we naar een oplossing. Haar #metoo maatje poogt het op te lossen met: ”ik weet dat veel overlevers van verkrachting en trauma zelf seksueel uit de bocht vliegen. Hun wonden gaan diep.” om daaraan toe te voegen “maar ze blijft slachtoffer van Weinstein!”. Ze wil dat het slachtofferschap de hoogste prioriteit blijft houden. We zoeken ook mee om excuses voor haar daderschap te vinden omdat ze een vrouw is. Maar hoe steekt dat toch in elkaar, dat seksueel uit de bocht vliegen?
Het moet onder onze ogen komen waar we nog blind voor zijn.
Als hulpverlener bij verwerking van seksueel misbruik heb ik de afgelopen dertig jaar leren zien wat de schade van seksueel misbruik is en hoe de uitwerking van die schade in de gevolgen tot uiting komt. Ik ben dat Traumaseksualiteit gaan noemen. Alle slachtoffers snappen direct waar ik het over heb.
Het moment
De oorsprong van dit seksuele gedrag is terug te voeren naar één moment. Dat is de eerste keer dat een kind in de seksualiteit van een volwassene wordt getrokken. Er gebeurt dan schokkend veel in een enkele seconde.
De dader pleegt een overval op je lichaam en eigent het zich toe. In de shocktoestand waarin je raakt zet de seksuele behoefte van de dader zich als een imprint in je vast. Je komt daarmee voor het eerst in de misbruik-stand: je nee is weg, verdoofd en verlamd pas je je aan. Angst en onmacht bepalen je gedrag. De wil van de ander gaat vóór en je eigen woorden en gevoelens worden geblokkeerd. Je ondergaat of pleegt seksuele handelingen en als je daarbij zelf ook seksueel opgewonden raakt, zit je gevangen in de val van het misbruik. Je bent medeplichtig. Een schokkende ervaring is seksueel opwindend geworden. Dat is een duivelse combinatie die seksueel misbruik tot een uiterst complexe ervaring maakt.
Bovendien ontstaat een onvervulde behoefte aan hulp, moet je een kolossaal geheim meetorsen en ben je in een volwassenheid getrokken die je niet kan dragen.
Door geheim, schuld en schaamte is er geen mogelijkheid om dit te verwerken en blijven de dader en de daad in je achter. Zij blijven alles in je leven bepalen. Meestal zonder dat je het weet.
Zij die hun verleden niet kunnen herinneren,
niet willen kennen en er niet van willen leren
zijn gedoemd het te herhalen.
Onhandig genezingsproces
De gecompliceerde wond wil genezen. In een seksuele situatie waarin je jezelf verloren hebt, zoek je jezelf terug. Het zijn pogingen om de verloren macht te heroveren.
Slachtoffers (m/v) doen dat met actief slachtofferschap. Zij ensceneren aspecten van het misbruik opnieuw in de rol van slachtoffer, als kopie van de dader of als getuige. Deze in eerste instantie onbewuste verslavende herhalingsdrang zorgt ervoor dat
er langzaam bewustzijn ontstaat van het eigen gedrag. Daarbij geef je eerst de ander nog de schuld van situaties waarin je terecht bent gekomen, later besef je dat je zelf de eerste knipoog hebt gegeven. Het is dynamisch gedrag waarin slachtoffer- en daderschap niet meer te onderscheiden zijn. Het gedrag wordt gestuurd door een enorme behoefte om jezelf weer terug te vinden en je eigen grenzen weer te kunnen handhaven.
In de herhaling blijft de onmacht zich echter omvormen naar pseudo-macht.
Daar blijft het niet bij. Traumaseksualiteit betekent ook leven met de seksuele imprint van de dader die schier onoplosbare vragen over de eigen seksuele- en sekse-identiteit met zich meebrengt. De maatstaf is dat je seks opzoekt maar daar achteraf spijt van hebt.
Het gaat door tot de echte spijt komt. Na een zeer lange incubatietijd komen het verloren nee, de walging en de opgesloten woede weer tevoorschijn.
Conclusie
Uit mijn ervaring blijkt dat de schade door seksueel misbruik voor jongens en meisjes precies hetzelfde is. Het actief slachtofferschap heeft dezelfde uitwerkingen. Het toont de schade van seksueel misbruik. Alleen blijven we het daderschap van vrouwen en mannen verschillend interpreteren.
Peter John Schouten
Traumaseksuoloog
Auteur:
Traumaseksualiteit
mannen tussen slachtoffer- en daderschap
Academische Uitgeverij Eburon
1e druk 2016
2e druk 2018
traumaseksualiteit.nl