Alle Blog Artikelen
Ben je bereid mijn naaste te zijn?
Dit interview met Paul van Dam verscheen in Groei Magazine.
Het artikel kun je hier downloaden
Het is Traumaseksualiteit!
(dit artikel zond ik naar Trouw en later naar NRC. Beide hebben het niet geplaatst)
Het is Traumaseksualiteit!
Het seksueel misbruik nieuws van de vorige week: de paus vraagt om vergeving en de initiatiefneemster van #metoo Asia Argento blijkt zelf ook dader.
De paus vraagt vergeving voor de schade. Maar wat is die schade eigenlijk?
Daar geeft Argento met haar dubbele gedrag een antwoord op.
Ze vertegenwoordigt nu dader- en slachtofferschap in één persoon. We kunnen daar niet mee omgaan dus zoeken we naar een oplossing. Haar #metoo maatje poogt het op te lossen met: ”ik weet dat veel overlevers van verkrachting en trauma zelf seksueel uit de bocht vliegen. Hun wonden gaan diep.” om daaraan toe te voegen “maar ze blijft slachtoffer van Weinstein!”. Ze wil dat het slachtofferschap de hoogste prioriteit blijft houden. We zoeken ook mee om excuses voor haar daderschap te vinden omdat ze een vrouw is. Maar hoe steekt dat toch in elkaar, dat seksueel uit de bocht vliegen?
Het moet onder onze ogen komen waar we nog blind voor zijn.
Als hulpverlener bij verwerking van seksueel misbruik heb ik de afgelopen dertig jaar leren zien wat de schade van seksueel misbruik is en hoe de uitwerking van die schade in de gevolgen tot uiting komt. Ik ben dat Traumaseksualiteit gaan noemen. Alle slachtoffers snappen direct waar ik het over heb.
Het moment
De oorsprong van dit seksuele gedrag is terug te voeren naar één moment. Dat is de eerste keer dat een kind in de seksualiteit van een volwassene wordt getrokken. Er gebeurt dan schokkend veel in een enkele seconde.
De dader pleegt een overval op je lichaam en eigent het zich toe. In de shocktoestand waarin je raakt zet de seksuele behoefte van de dader zich als een imprint in je vast. Je komt daarmee voor het eerst in de misbruik-stand: je nee is weg, verdoofd en verlamd pas je je aan. Angst en onmacht bepalen je gedrag. De wil van de ander gaat vóór en je eigen woorden en gevoelens worden geblokkeerd. Je ondergaat of pleegt seksuele handelingen en als je daarbij zelf ook seksueel opgewonden raakt, zit je gevangen in de val van het misbruik. Je bent medeplichtig. Een schokkende ervaring is seksueel opwindend geworden. Dat is een duivelse combinatie die seksueel misbruik tot een uiterst complexe ervaring maakt.
Bovendien ontstaat een onvervulde behoefte aan hulp, moet je een kolossaal geheim meetorsen en ben je in een volwassenheid getrokken die je niet kan dragen.
Door geheim, schuld en schaamte is er geen mogelijkheid om dit te verwerken en blijven de dader en de daad in je achter. Zij blijven alles in je leven bepalen. Meestal zonder dat je het weet.
Zij die hun verleden niet kunnen herinneren,
niet willen kennen en er niet van willen leren
zijn gedoemd het te herhalen.
Onhandig genezingsproces
De gecompliceerde wond wil genezen. In een seksuele situatie waarin je jezelf verloren hebt, zoek je jezelf terug. Het zijn pogingen om de verloren macht te heroveren.
Slachtoffers (m/v) doen dat met actief slachtofferschap. Zij ensceneren aspecten van het misbruik opnieuw in de rol van slachtoffer, als kopie van de dader of als getuige. Deze in eerste instantie onbewuste verslavende herhalingsdrang zorgt ervoor dat
er langzaam bewustzijn ontstaat van het eigen gedrag. Daarbij geef je eerst de ander nog de schuld van situaties waarin je terecht bent gekomen, later besef je dat je zelf de eerste knipoog hebt gegeven. Het is dynamisch gedrag waarin slachtoffer- en daderschap niet meer te onderscheiden zijn. Het gedrag wordt gestuurd door een enorme behoefte om jezelf weer terug te vinden en je eigen grenzen weer te kunnen handhaven.
In de herhaling blijft de onmacht zich echter omvormen naar pseudo-macht.
Daar blijft het niet bij. Traumaseksualiteit betekent ook leven met de seksuele imprint van de dader die schier onoplosbare vragen over de eigen seksuele- en sekse-identiteit met zich meebrengt. De maatstaf is dat je seks opzoekt maar daar achteraf spijt van hebt.
Het gaat door tot de echte spijt komt. Na een zeer lange incubatietijd komen het verloren nee, de walging en de opgesloten woede weer tevoorschijn.
Conclusie
Uit mijn ervaring blijkt dat de schade door seksueel misbruik voor jongens en meisjes precies hetzelfde is. Het actief slachtofferschap heeft dezelfde uitwerkingen. Het toont de schade van seksueel misbruik. Alleen blijven we het daderschap van vrouwen en mannen verschillend interpreteren.
Peter John Schouten
Traumaseksuoloog
Auteur:
Traumaseksualiteit
mannen tussen slachtoffer- en daderschap
Academische Uitgeverij Eburon
1e druk 2016
2e druk 2018
traumaseksualiteit.nl
De kerk doet helemaal niets
In reactie op het misbruikschandaal in Pennsylvania werd ik door Nieuwsuur gevraagd om een reactie. Zij kwamen daarvoor helemaal naar mijn woonplaats Someren toe. Eigenlijk geef ik er de voorkeur aan mij niet meer op te winden over religies, maar heb me deze keer toch laten verleiden, omdat ik het belangrijk vond het volgende te laten horen:
“Laten we nou eens ophouden met die verrekte kerk zoveel aandacht te geven. Iedere keer lukt het ze weer. Ze zetten een verhaal in de wereld en iedereen loopt er mee weg. De opdracht aan de huidige paus bij indiensttreding was het imago van de kerk d.m.v. strategische pr-acties op te poetsen. Door hem steeds weer aandacht te geven helpen wij hem in zijn opdracht. Voor de honderdduizenden slachtoffers doet die zelfde paus echter helemaal niks. Die staan nog steeds in de kou en daar gaat ook niks in veranderen.”
Ik kan de introducties van de redacties van “hij gaat diep door het stof” e.d. niet meer horen ! Hij zou niet meer op moeten staan. Hij zou voor de rest van zijn leven in het stof moeten blijven liggen!
Ik weet niet of hij zelf ook dader is (waarom ook niet?) en of hij in zijn eigen thuisland misbruikschandalen onder het tapijt gekeerd heeft (wederom: laat niets je meer verbazen), maar hij is uit vrije wil prominent lid van deze club die het vernietigen van ontelbare levens mogelijk gemaakt heeft. In die functie van hoofd van die bende is hij dan ook op z’n minst plaatsvervangend verantwoordelijk en die verantwoordelijkheid moet hij nemen. En doet hij dat niet dan is alles wat er uit zijn mond komt een farce en de lucht die hij uitademt niet waard.
Graag wil ik ook even afrekenen met meneer van Geest. Ik begrijp dat u hoogleraar bent aan de katholieke universiteit van Tilburg en dat verklaart dan ook meteen uw mildheid en partijdigheid vóór die katholieke kerk. Ik maak uit uw woorden op dat u nog steeds heel erg in die kerk staat (moet u zelf weten – is alleen een constatering en belangrijk omdat het de context van uw uitspraken verduidelijkt):
- u bagateliseert het misbruik dat vandaag de dag nog plaatsvind met “wat de afgelopen 20jaar beduidend minder voorkomt”. U realseert u duidelijk niet wat het betekent als een kind gedwongen wordt tot volwassen seksuele handelingen. Ieder slachtoffer is er één teveel meneer van Geest ! Maar nog erger: waarop baseert u die uitspraak? Bent u erbij in alle slaapkamertjes, scoutingclubs, sporthallen, ziekenhuisbedden waar de katholieke geestelijken ongestoord hun slachtoffers maken? Ik weet wel beter want ik krijg de verhalen te horen van overal in de wereld waar de katholieke kerk nog gelooft wordt. Seksueel misbruik is een onlosmakelijk onderdeel van de katholieke kerk en dat is altijd zo geweest en dat blijft ook zo.
- u wijst naar de toekomst: “om slachtoffers concreet te beschermen als er weer slachtoffers worden gemaakt”. Dat is waarschijnlijk een opgelegde strategie voor iedereen die namens de kerk spreekt, want iedereen doet het. Het Vaticaan probeert voortdurend naar de toekomst te wijzen zodat ze niet hoeven op te komen voor de ravages die ze in het verleden hebben laten ontstaan. Overigens is het “wanneer” en niet “als”. Het is namelijk alleen maar een kwestie van tijd dat het weer gebeurt…
- de katholieke kerk afbreken: “onhandig idee” zegt u. Maar meteen daarna geeft u duizenden goede redenen waarom die wereldse macht van de kerk wel degelijk afgebroken moet worden. Het misbruik vindt namelijk juist plaats in die duizenden scholen en zorginstellingen (universiteiten mogelijk minder, daar neemt het misbruik andere vormen aan). We hoeven al die gebouwen niet af te breken maar die moeten allemaal overgedragen worden aan de seculiere overheden. De wereldse macht van de kerk moet afgebroken worden, alle kerken, van alle religies en wel zo snel mogelijk. Zodat de kinderen verzekerd zijn dogma en indoctrinatie vrij op te groeien. En dan blijft er uiteindelijk ook maar heel weinig over van die kerken en religies.
- hoe kan u in godsnaam (dat betekent voor u waarschijnlijk meer dan voor mij) beweren dat die brief “oprecht” is, na al de brieven van gelijke strekking die hieraan vooraf gegaan zijn en die tot geen enkele verbetering voor de slachtoffers hebben geleid. En dat deze brief “mooi” is, dat kan alleen maar voor een goed-gelovige katholiek gelden, want het gaat hier over het verzaken van de zorgplicht over de meest kwetsbare van deze wereld, namelijk de kinderen. Wat er dan mooi aan te lezen is? Ik vraag het aan u meneer van Geest.
- u spreekt over mensen die “de zuiverheid van de kerk willen bewaren”. Alsof er iets van zuiverheid in de katholieke kerk bestaat. Wat heeft u geleerd over de laatste 800 jaar? Waar is u studie kerkgeschiedenis begonnen? Eergisteren?
- En als klap op de vuurpijl: begrijp ik u nou goed meneer van Geest dat de paus nog meer brieven moet gaan schrijven? Is dat dan wat het gaat doen voor de slachtoffers denkt u? Of misschien nog eens een commissie? Nee, het enige waar ik het met u over eens ben is uw uitspraak dat slachtoffers en slachtoffergroepen het niet langer pikken. De mensen houden op met smeken. De woede neemt toe. En kom dan niet met het voorstel te gaan vasten en bidden, want daar hebben het merendeel van de slachtoffers geen boodschap meer aan. Die doorzien dit verfoeilijke instituut al jaren en laten zich niet meer opzij zetten.
Ik zei het al. Eigenlijk geef ik er de voorkeur aan mij niet op te winden over de katholieke kerk. Achteraf ben ik blij dat ik het toch gedaan heb en me door de media heb laten verleiden. Omdat ik weer eens de vinger heb kunnen leggen op die rotte plek in onze wereld die katholieke kerk heet en de manipulatieve voorsprekers als dhr. van Geest heb kunnen ontmaskeren. Nu is het mooi geweest en hoor ik de stem in mij: “Niet vergeten, Ton, niet zoveel aandacht geven die bende.”
Wil je de uitzending nog eens terugkijken: hier is de link naar Nieuwsuur