Nederland is veruit Europees koploper in internetdiensten waar gebruikers kunnen kijken naar seksueel misbruik van kinderen. Niet op filmpjes – maar live. Via internet aanwijzingen geven hoe een kind moet worden misbruikt en dan live toekijken hoe het gebeurt – het is inmiddels een ‘wrede werkelijkheid’ geworden, meldt Europol.
Het succes van de strijd tegen kinderporno op internet lijkt een nieuwe, monsterlijke versie ervan te hebben geschapen. Daders willen niet meer gepakt worden met afbeeldingen van kinderporno op hun computer. Hetzelfde internet biedt verstokte gebruikers nieuwe mogelijkheden, die hen nog dichter bij het misbruik zelf brengen.
walgelijk
Hoe dat gebeurt, zoals in de rapporten van Europol en andere opsporingsdiensten valt te lezen, is al walgelijk genoeg. Maar in het Europolrapport valt nog iets op: Nederland is de absolute koploper in Europa in het aanbieden van dit soort ‘diensten’.
Zo identificeerde in 2013 Inhope, een van de organisaties die aan het rapport deelnamen, 5236 websites die verdacht werden van het tegen betaling aanbieden van materiaal met kindermisbruik. Wereldwijde koploper was Amerika, maar Nederland was nummer twee, met 942 sites. Duitsland, met bijna vijf keer zoveel inwoners als Nederland, had er 81, Frankrijk 27.
Filipijnen
Het is niet iets waarover de overheid de schouders kan ophalen. Want het ‘nieuwe‘ kindermisbruik via internet gaat verder dan ‘plaatjes kijken’. Via internetdiensten die anonimiteit garanderen, zijn gebruikers actief betrokken bij het misbruik, door bepaalde handelingen te vragen. Ze kunnen dat doen omdat het misbruik vaak aan de andere kant van de wereld plaatsvindt, met de Filipijnen als veelgenoemd land. Juridisch bewijs is bijna niet te vinden, want na de sessie is alles van de computer verdwenen. Er worden ‘tijdens het misdrijf’ doelbewust geen video’s verstuurd en geen foto’s opgeslagen.
Wat het nóg schrijnender maakt, is dat het meedoen aan zo’n live-misbruiksessie zó goedkoop is, dat de deelnemers zich kunnen veroorloven dit regelmatig te doen. Het kind zelf is niets waard voor daders én toeschouwers.
bestrijding
Dit soort misbruik ontwikkelt zich sneller dan de wetgeving, ook in ons land. Is het opdracht geven aan een kindverkrachter in de Filipijnen hetzelfde als het kijken naar beelden van een eerder misbruik, of erger? En hoe kan het dat – ondanks de nieuwe maatregelen die minister Ivo Opstelten al enige tijd geleden heeft aangekondigd – Nederland zo’n abjecte koppositie inneemt?
De bestrijding is uiterst lastig, weten alle diensten en onderzoeksinstituten die zich hiermee bezighouden. Begin januari was in deze krant nog te lezen hoe verborgen Darknet-websites voor kindermisbruik het grootste deel van het internetverkeer opslokten in bijvoorbeeld het Tor-netwerk. Diensten die bedoeld waren om burgers te beschermen tegen dictatoriale overheden, blijken te worden ingezet om kinderen duizenden kilometers verderop te misbruiken. ‘Gebruikers van deze gesloten netwerken geven elkaar tips over zaken als “hoe de kindliefde te bedrijven’’, of een Informatieveiligheids- en anti-opsporingsgids, met gedetailleerde technische instructies’, schrijven de rapporteurs met afschuw.
kolossale schaal
De ‘kijkers’ chanteren in eigen land jongeren via sociale media, door hen eerst op doortrapte manieren te verleiden compromitterende foto’s van zichzelf te versturen en hen daarna te dwingen tot betalen of tot verdergaande seksuele verrichtingen. ‘De schaal van deze (…) seksuele afpersingsnetwerken is inmiddels kolossaal’, waarschuwt het rapport; ze zijn ook door georganiseerde misdaadgroepen overgenomen en er wordt ‘op industriële schaal vanuit op callcenters lijkende kantoren geopereerd’.
Er is vanwege al deze ontwikkelingen een nieuwe discussie nodig over de rol van dergelijke netwerken en de bevoegdheden van politie en andere opsporingsinstanties om deze misdaden op te sporen en aan te pakken.
En omdat Nederland in Europa zo eenzaam aan de top staat van ‘misbruikaanbieders’, horen die discussie en die aanpak hier te beginnen.
auteur: Jan van Benthem • buitenlandcommentator Nederlands Dagblad