UTRECHT – ‘Als de pater in de slaapzaal langs je bed liep, deed je alsof je sliep. Want dan pakte hij de buurjongen. Achteraf denk je, waarom heb ik het laten gebeuren.’ Dat zei een slachtoffer van misbruik in een katholiek internaat maandag tijdens een bijeenkomst in de Remonstrantse Geertekerk in Utrecht.
Daar vertelden ongeveer twintig mensen om de beurt over hun ervaringen met seksueel misbruik in katholieke seminaries en internaten. Dat vond plaats in verschillende delen van het land. ‘Hier staan is erg moeilijk, terwijl ik het verhaal al zo vaak heb verteld.’
Het waren vooral mannen die spraken op de bijeenkomst die was georganiseerd door de stichting mannenhulpverlening na seksueel misbruik. Maar ook een paar vrouwen vertelden te zijn misbruikt in katholieke kring. Een van de vrouwen zei zwanger te zijn geraakt door verkrachting van een Franciscaner broeder en dat ze niet weet waar haar kind is.
‘Ik heb heel lang niet in een kerk kunnen komen, omdat ik bang was dat ik ging braken’, zegt een man die zegt te zijn misbruikt in een Nijmeegs internaat door een jezuïet. ‘Ik kom sinds een paar jaar weer in de kerk. Maar ik weet zeker. God is geen katholiek.’
De slachtoffers zijn het unaniem eens dat er een onafhankelijke hulpinstelling moet komen. Over het katholieke meldpunt Hulp & Recht zijn vrijwel alle sprekers ronduit negatief. ‘Het is toch van de pot gerukt dat je bij een organisatie die zelf in de beklaagdenbank staat, je verhaal moet doen’, aldus een man uit België. Hij zegt te zijn misbruikt door een jezuïet in het Belgische Tervuren.
Veel aanwezigen vinden het ‘onbegrijpelijk’ dat er nog geen instantie is speciaal voor de slachtoffers. ‘Na een aardbeving komen we meteen in actie. We helpen de slachtoffers en kijken daarna pas waarom de huizen zijn ingestort. Nu is er alleen maar aandacht voor de vraag waarom de huizen zijn ingestort’, aldus José Hennekam. Van hem verscheen recentelijk een boek waarin hij zijn ervaringen met misbruik binnen een kleinseminarie beschrijft.
Ook het onderzoek ingesteld door de Rooms-Katholieke Kerk, waarvan oud minister Wim Deetman momenteel een onderzoekscommissie formeert, wekt wantrouwen. ‘Ik diende een klacht in bij de commissie-Deetman’, aldus een van de sprekers. ‘Toen ik vroeg of ik in contact kon komen met andere slachtoffers, zei een beleidsmedewerker: die mensen komt u vanzelf wel tegen.’
Een aantal sprekers heeft besloten om een vervolg op de bijeenkomst te organiseren.
copyright Volkskrant en ANP
