"Commissie Deetman is niet on-partijdig"
Trouw – vrijdag 4 maart 2011
PvdA, SP en GroenLinks willen een parlementair onderzoek naar het misbruik in de katholieke kerk. De commissie-Deetman zou de schijn van partijdigheid niet kunnen vermijden. GroenLinks pleit daarom voor een onafhankelijke waarheidscommissie. De PvdA en SP denken aan een parlementair onderzoek, onder meer omdat getuigen dan onder ede worden gehoord.
Dat zeiden de drie partijen gisteren na afloop van gesprekken in de Tweede Kamer met onder anderen vertegenwoordigers van de kerk, deskundigen en slachtoffers. De steun voor een onafhankelijk onderzoek groeit hiermee in de Kamer. In 2008 stond de PvdA nog alleen in haar oproep tot een parlementair onderzoek.
SP-Kamerlid Sharon Gesthuizen had eind vorig jaar gevraagd om de gesprekken met betrokkenen. De Kamerfracties krijgen veel berichten binnen van slachtoffers die de commissie-Deetman onaanvaardbaar vinden. Deze slachtoffers hebben geen vertrouwen in het onderzoek, vooral omdat ze de commissie als verlengde van de rk kerk zien.
Ook Wim Deetman zelf werd gisteren door de Kamerleden bevraagd. Dat is op zichzelf opvallend: de commissie-Deetman is een politiek onafhankelijke commissie en hoeft geen verantwoordelijkheid af te leggen aan het parlement.
Daarnaast werd tot nu toe het argument van scheiding tussen kerk en staat vaak gebruikt. Dat werd gisteren door Leo Koffeman, hoogleraar kerkelijk recht weerlegd: het gaat hier om mogelijke strafbare zaken en maakt het daarmee niet meer een zaak voor de kerk alleen.
PvdA-Kamerlid Khadija Arib wijst daarnaast op de plicht van de overheid. “De kerk is vrij om een eigen onderzoek te doen, maar dat ontslaat de overheid er niet van om ook een onderzoek in te stellen. De overheid heeft de plicht om misstanden binnen instellingen aan te pakken en kinderen te beschermen.”
Nog niet alle fracties hadden gisteren na de gesprekken een conclusie getrokken. Wel lijkt de kans op een meerderheid in de Kamer voor een parlementair onderzoek nog altijd klein, vooral omdat partijen bang zijn dat het onderzoek erg lang gaat duren.
De PVV en het CDA willen bovendien de onderzoeksresultaten van Deetman afwachten. Pas als dan nog het gevoel bestaat dat niet alle informatie boven is gekomen, willen zij eventueel een onderzoek instellen. Ook D66 vindt een parlementair onderzoek vooralsnog te ver gaan. De fractie ziet andere mogelijkheden, zoals een anoniem meldpunt voor de slachtoffers.
Na slachtoffers melden nu ook daders zich
Tot nu hebben zich zo’n tweeduizend slachtoffers, die tussen 1945 en nu seksueel zijn misbruikt in de rk kerk, gemeld bij de commissie-Deetman. Zij hebben ongeveer duizend namen genoemd van vermeende daders, al moeten mogelijke dubbeltellingen nog worden gefilterd. Op 17 februari riep Deetman daders op om zichzelf bij de commissie te melden. Die oproep kreeg gehoor, zei de voorzitter van de commissie gisteren tegen de Wereldomroep. Hij wilde niet zeggen hoeveel daders inmiddels hun misbruikverleden bij hem hebben opgebiecht. Slachtoffers kunnen zich nog tot 4 april melden bij de commissie. Het onderzoek wordt naar verwachting dit jaar afgerond.