Door Mijn Schuld: Seksueel Misbruik in de Kerk – Machteld Libert (2015)

Vandaag 9 april uitgekomen:

Door Mijn Schuld: Seksueel Misbruik in de Kerk – Machteld Libert (2015)

Nederlands
Sociaal / Waargebeurd
320 pagina’s
Eerste druk: Manteau, Antwerpen (België)

In 2010 treedt bisschop Roger Vangheluwe af, nadat bekend is geraakt dat hij zijn neef jarenlang seksueel heeft misbruikt. Kort daarop leggen honderden slachtoffers bij de commissie Adriaenssens getuigenissen af over hoe ze als kind door een geestelijke werden misbruikt. Een gitzwarte bladzijde in de geschiedenis van de Kerk in België.
Gerechtsjournaliste Machteld Libert bijt zich vast in de zaak en spreekt vijf jaar lang met betrokkenen, slachtoffers en experts. Hoe dieper ze in het verleden graaft, hoe meer ze wil weten over de daders. Wat heeft die priesters ‘in godsnaam’ bezield? Drie daders doen voor het eerst hun verhaal , over schuld en schuldgevoel.
Maar ook de slachtoffers wil ze een stem geven. Hoe is het zover kunnen komen? Waarom hebben zij zo lang gezwegen? Waar komt schuldgevoel vandaan? En wat met het schuldbesef van ieder van ons? Zijn we niet met zijn allen mee verantwoordelijk, omdat we lang niet hebben willen zien wat er zich afspeelde in slaapzalen en priesterkamers? Ook experts en kerkelijke leiders komen aan het woord.
Door mijn schuld brengt getuigenissen die pijn doen, maar die ook verhelderend kunnen zijn en misschien zelfs helend voor wie er van dichtbij of veraf mee te maken heeft gehad.

Bron: http://www.boekmeter.nl/book/49367

De auteur was te horen op donderdagmorgen in het Radio 1 journaal:
Verhalen van slachtoffers van misbruik in de katholieke kerk zijn bekend, maar nu komen ook de daders aan het woord. VRT-journaliste Machteld Libert sprak uitvoerig met drie van hen. “Ze zeggen dat ze zich schuldig voelen. De een meer dan de ander.”
De zoektocht naar priesters die bereid waren te praten over het misbruik duurde bijna drie jaar. Uiteindelijk klopte Libert aan bij de Belgische bisdommen met de vraag om pastoors voor haar te zoeken die wilden meewerken. “Ik wilde een beeld krijgen van wat er leeft in het hoofd van zo’n pedofiele priester.” De gesprekken bundelde ze in het boek Door mijn schuld.

Moeilijk
Het was niet altijd makkelijk om de verhalen aan te horen. “Soms was het moeilijk. Ze waren heel openhartig, en soms hoorde ik details waar ik dagen niet goed van was.” Libert respecteert de openheid van de daders. “Want welk voordeel ze daar zelf van hebben, is voor mij een vraagteken.” Alle drie zijn ondertussen niet meer actief als pastoor.
Ook al hebben de drie allemaal een ander verhaal, geen van hen heeft in haar ogen een pedofiele geaardheid. Ze noemt de priesters “situationele pedofielen”. “Een belangrijk element daarin is een onderontwikkelde seksualiteit in de puberteit. Dat verklaart deels waarom ze teruggrijpen op grensoverschrijdend gedrag met kinderen van die leeftijd.”

Geborgenheid
Een gebrek aan geborgenheid en een leven in isolement spelen ook een rol. “Vroeger kenden we in België de meid die pastoors bijstond. Dat was misschien wel een gezondere situatie omdat er een normale thuissituatie was.” Ook de hiërarchie van de kerk in de jaren 60 en 70 speelde mee, zegt Libert.
“Een van de daders vertelde dat hij niet eens door de bisschop op het matje werd geroepen nadat hij was opgepakt. Hij moest een paar maanden naar Frankrijk en kon later weer terugkeren naar een parochie aan de andere kant van België.” Binnen de kerk werd er niet over het misbruik gesproken. “Dat maakte het voor hen bijna een verlossing om er met de politie over te praten toen ze werden opgepakt. Ze werden eindelijk bevrijd van het juk dat al jaren op hun schouders rustte.”

Gevoel
De priesters waren er wel van doordrongen dat wat ze deden niet kon, zegt Libert. “Ze namen zich telkens voor: dit mag niet meer gebeuren. Maar dan kwam het moment dat het gevoel te sterk werd om te onderdrukken en dan gebeurde het weer.” Uiteindelijk werd een van de daders door de kerk uit zijn ambt gezet.
Alle drie beleven ze het schuldgevoel dat ze met zich meedragen op een andere manier. “Een van hen heeft lichamelijke klachten. Volgens hem is dat het schuldgevoel dat die uitwerking heeft. Er is ook een pater die leeft met de vraag wat de gevolgen van zijn daden zijn voor de slachtoffers: zijn er mensen die door mijn daden nu niet normaal kunnen functioneren?”

Bron: http://nos.nl/artikel/2029314-soms-hoorde-ik-details-waar-ik-dagen-niet-goed-van-was.html