Jehova’s onderzocht: houden ze misbruik onder de pet?

Jehova’s getuigen

Houden Jehova’s Getuigen de ontuchtplegers in hun gelederen de hand boven het hoofd? Na twee jaar juridisch geworstel kan een Britse onderzoekscommissie op zoek naar het antwoord op die vraag. Hoog tijd, vinden uittreders. Volgens hen ontmoedigt de kerk misbruikslachtoffers om naar de rechter te stappen.

De commissie in kwestie, de federale waakhond voor liefdadigheidsinstellingen, wil weten wat er klopt van de aantijgingen van uittreders en slachtoffers dat het kerkgenootschap zwaar tekortschiet in de manier waarop het misbruikkwesties afhandelt. Word je als Jehova’s Getuige oneerbaar betast door een kerkgenoot, dan heeft aangifte doen niet altijd de hoogste prioriteit, claimen de uittreders.

Eerst en vooral klop je volgens hen aan bij een ‘gerechtelijk comité’, een kerkelijk arbitrage-orgaan dat geschillen tussen kerkleden probeert te slechten. Daar beslissen ouderlingen over hoe het verder moet met de betrokken partijen. Of de aantijgingen kloppen en zo ja, of vergeving een optie is, of dat de dader uit de kerk moet worden gezet. De bewijslast is hoog: het gerechtelijk comité zou alleen zaken behandelen als er twee getuigen zijn – een vereiste waar bij seksueel misbruik zelden aan kan worden voldaan.

Zelfs als de dader schuldig wordt bevonden, zou dat niet altijd leiden tot maatregelen. De kerk is inmiddels aangeklaagd door een vrouw die van haar vierde tot naar negende regelmatig werd verkracht. Haar verkrachter had al gevangenisstraf uitgezeten voor een eerder vergrijp, maar was door het gerechtelijk comité vergeven. Een zaak voor het comité zag ze niet zitten, vertelde ze afgelopen zomer in The Guardian. “Dan was ik oog in oog met hem komen te staan.”

‘Dader in de ogen moeten kijken is te confronterend’

Andere slachtoffers vertelden in de krant vergelijkbare verhalen. Het comité vraagt van beide partijen dat ze met elkaar in gesprek gaan, zeiden ze. Dat was te confronterend. Volgens hen kweekt het internationale kerkgenootschap, dat eigenlijk het Wachttorengenootschap heet, zo een klimaat waarin slachtoffers niet meer van zich durven te laten horen. Een aantijging die de kerk stellig ontkent.

De Britse federale waakhond voor liefdadigheidsinstellingen kondigde zijn onderzoek in 2014 al aan, maar schoot de afgelopen tweeënhalf jaar niets op. De reden: het kerkgenootschap zette vol de tegenaanval in. Het stapte naar het Hooggerechtshof, in een poging het onderzoek onwettig te laten verklaren op grond van godsdienstvrijheid, en maakte bezwaar tegen bevelschriften. Niet zonder succes dus. Nog nooit had een liefdadigheidsorganisatie zich met zo veel geschut tegen een onderzoek verzet.

Nu kunnen de onderzoekers alsnog aan de slag, melden Britse media. Het genootschap heeft besloten haar juridische strijd voorlopig te staken, waarschijnlijk vooral omdat het Hooggerechtshof weigert om de zaak te bekijken.

Australië oordeelde al hard over misbruikbeleid

Een actiegroep van slachtoffers en uittreders hoopt dat de Britse waakhond dezelfde conclusies trekt als een koninklijke onderzoekscommissie in Australië. Die boog zich de afgelopen jaren over de modus operandi van de Australische Jehova’s en constateerde in november dat zij seksueel misbruik ‘niet adequaat’ afhandelen.

“Wie zegt misbruikt te zijn maar niet beschikt over een tweede ‘geloofwaardige’ ooggetuige, is noodzakelijkerwijs machteloos en doelwit van voortdurende traumatisering”, constateerde die. Bovendien wordt lang niet iedereen gestraft. Soms gebeurt er niets met aanklachten. En de kans dat iemand die door een gerechtelijk comité op de vingers was getikt, opnieuw de fout in ging, zou groot zijn. Want: disciplinaire maatregelen zijn ‘zwak’. Ze kunnen niet voorkomen dat daders gewoon in Jehovah-kringen actief blijven.

De kerk noemt die aantijgingen onzin. “We gruwen van misbruik van kinderen”, stelde ze onlangs in een verklaring. “We doen alles dat we kunnen om kindermisbruik te voorkomen en geven hen die geleden hebben onder deze verschrikkelijke zonde en misdaad geestelijke bijstand.” Tegen dit soort onderzoeken blijft de kerk zich verzetten, belooft ze. “Maar rechtelijke oordelen zullen we respecteren.”

Bron: http://www.trouw.nl/tr/nl/5091/Religie/article/detail/4452722/2017/01/24/Jehova-s-onderzocht-houden-ze-misbruik-onder-de-pet.dhtml