Over het Podium – verslag infomiddag

Over het podium

Vrijdagmiddag 8 maart 20113 was er in Cothen een “informatiemiddag over seksueel misbruik” georganiseerd door Peter John Schouten [PJ]. Hanna en ik gingen er naar toe. Ik omdat ik sinds half november bij PJ in [psychodrama] therapie ben vanwege het feit dat ik er niet meer aan ontkwam. Ik ben in mijn jonge jaren -seksueel- misbruikt.
Hanna ging mee, niet met veel enthousiasme, liever zou ze dit alles willen ontlopen. Maar ze ziet mij en ze ziet de gevolgen van dit misbruik in mijn leven.
Ze weet wat er is en beseft dat ze niet anders wil en kan dan mee deze weg te lopen. Zo wil ze ook deze middag meegaan om te ondergaan wat er valt te “informeren over….”.

Samen komen we aan in dat mooie dorpje Cothen, de lieflijke dorpsbrink, het kerkje aan de Kromme Rijn. Het water stroomt vlot langs de boerderij waar in de voormalige stal de middag zal worden gehouden.
We zien wat mensen de auto parkeren, een mooie zwarte Volvo cabrio zoekt een plaats, ik kijk er even naar; ’t is wel een heel mooie auto…. Voor ons loopt een echtpaar. Zouden zij ook….
Ja, even later zien we hen ook in de voormalige stal zitten.

We komen bij de voordeur en zien meteen de zaal klaar staan. Stoelen staan richting de ingang. Meteen zien we de drie personen die met mij/ons mee zouden komen zitten. Een knik en blik van herkenning en de begroeting. Ik voel mij wat onwennig, ja ik zie wat bekenden en ik bemerk dat ik onwillekeurig zoek naar andere bekenden van de workshopdagen waar ik nu drie keer ben geweest.

Terwijl we naar de stoelen lopen komen we langs een rond wit kleedje met daarop een kinderstoeltje waarop een geel papier “het moment” staat er op.
Ik besef mij dat we, hoewel het gelijkvloers is, over het podium lopen.

Later als we zitten met een kop thee zegt Hanna dat ze het eigenlijk een onprettige opstelling vindt. De stoelen hadden anders kunnen staan, opzij gericht zodat je niet meteen de binnenkomende mensen in het gezicht kijkt. Zodat je niet over het podium de mens ziet binnenkomen en in het gezicht kijkt. Ik weet niet of het bewust was dat de stoelen zo stonden, het had ook praktisch gezien wel iets handigs. Maar nu een paar dagen later besef ik dat niemand de zaal binnen kon komen dan door over het podium te lopen. Je kon er niet omheen….

Dat zou tijdens de middag ook wel blijken. Je kon en kunt er niet omheen wat hier gebeurt. Ik kon niet heen om wat er in het verleden gebeurde. De keiharde realiteit zou wel klinken deze lieflijke en zonnige vrijdagmiddag.
PJ een vriendelijke ogende man, beetje olijk, beweeglijk op het podium, verwonderlijk kijkend af en toe, begon zijn verhaal. Met een Power Point van zo’n 37 plaatjes. Het zou interactief zijn, je mag reageren en dat zou ook gebeuren.
Wie zaten er in de zaal. Ja natuurlijk PJ’s vrouw Loes Stolker die met veel gastvrijheid een ieder voorzag van koffie en thee, maar die ook als partner naast PJ aanwezig was; aanwezig was in het verleden van hem; ook PJ is/was slachtoffer van seksueel misbruik. Totaal zaten er 25 personen, merendeel mannen.

De introductie klonk: “We zullen gaan horen over iets waarvan we eigenlijk niet willen horen, waar we liever omheen lopen, wat we willen ontkennen….” De PowerPoint startte met het vriendelijk koppie van een jongen. Al snel zagen we dat het hoofd in tweeën ging en er het gezicht van een oudere man tussen de delen kwam. Het verbeeldde de impact van wat ooit gebeurde. “Het moment”, het centrale gebeuren op het podium.
Een hele lijst van kenmerken ging via de PowerPoint voorbij, want wat gebeurt er tijdens de eerste seksuele handeling met een jongen door een volwassene? En wat is nodig na dat moment?
Een verhaal ontspon zich over Incubatietijd, Traumaseksualiteit, Verwerking etc.

Gelukkig was er na een uur een ruime pauze. Even, met een kop thee in de hand, een pauze langs het nog steeds stromende water van de Kromme Rijn. Even praten met wat mensen die met mij mee waren gekomen.

Toen weer terug. De “realiteit” van het moment in. Terug in de zaal kwam op een gegeven moment Paul op het podium. Hij komt al 11 jaar bij PJ. Nog maar heel kort geleden confronteerde hij de dader die hem ooit lang geleden seksueel misbruikte met de feiten van wat toen, op zijn zevende levensjaar, gebeurde.
De drie keren dat ik bij PJ kwam was Paul er ook steeds. Het was merkbaar dat hij al 11 jaar bezig was met zijn geschiedenis, met “het moment” in zijn leven.

In de drie keer dat ik hem ontmoette zag ik de verandering. In december nog als een gebroken mens. In januari, na de confrontatie [die een verfilming waard is], was hij een ander mens. Glans kwam er op zijn bestaan. Maar wel glans op een gebroken leven. Paul las de brief voor die hij had gegeven bij de confrontatie aan de dader.
Hij stond daar op het podium van “het moment” en hij las, en las…
De woorden hoorde ik, ik kende ze eigenlijk wel omdat hij ze al een keer had verteld. En gaandeweg de woorden voelde ik in mijn rug, mijn bekken, mijn benen de pijn komen. Tranen welde in mij op, verdriet kwam. Het raakte mij en daarna zou het alleen maar heftiger worden.

Maar toch, ook deze brief, zo krachtig. Applaus van de zaal volgde na zijn brief….
Verder ging de middag. Het voelde dat het confronterend was. Steeds meer doordrong zich het feit dat het ook over mij ging. Bagatelliseren en wegdrukken…. ze zijn deel van mijn leven van na “het moment”, maar hier ontspon zich op het podium mijn verhaal.
Iemand vroeg mij: “heb je nu herkenning in wat er aan kenmerken op die PowerPoint staat”…. ik hoefde niet lang na te denken. “Voor 95% herken ik het allemaal” …misschien had ik moeten zeggen “voor 95% en dan nog meer”.
Geen verhaal is hetzelfde, maar in de basis is wel veel gelijk.

Het einde van de PowerPoint naderde. De middag zou duren tot 5 uur, maar het was pas half 5. Dan dus vroeg naar huis dacht ik?
Nee. PJ had in het begin gezegd dat de middag interactief zou zijn en nu zouden we wat interactiefs gaan doen.
PJ vroeg alle slachtoffers naar voren. Ik zat als vastgeplakt aan mijn stoel. Wilde ik dit wel, naar voren gaan, uitkomen voor het feit dat ik er ook “zo één” ben? Met schroom ging ik naar het podium. Waar wil ik staan. Ja, het liefst had ik naast Paul gaan staan. Ik keek en zag zo’n 15 mannen staan. Naast Paul gaan staan was niet mogelijk. Maar de plaats naast Dirk was de plek waar ik automatisch terecht kwam. Hem ken ik ook van de workshopdagen. We zijn gelijken, het voelde vertrouwd om in ieder geval naast een “bekende” te staan. Daar stonden we tegenover een publiek van 10 personen. Daar stonden we op het podium, achter en rond het stoeltje met “het moment”. Gaandeweg vertelden alle personen over wat hem was overkomen. Ik had tijd om na te denken wat ik zou zeggen. PJ: “vertel maar wat is er gebeurd” en “door wie”…. de verhalen van de oom, de neef, de vader, de moeder, de tante, de frater, de priester, de sporttrainer/coach….

Wat ga ik zeggen… “Familie” zei ik. Nee, het is nog te confronterend om te benoemen wie het wel waren.
Mijn pijn nam toe, ik stond min of meer krom van de pijn op het podium. Ik kon niet uit mijn woorden komen en vertelde ook dat ik gaandeweg de afgelopen tijd meer herinneringen aan daders en situaties in mijn gedachten waren gekomen. Het doet pijn, verdriet, …

Daar stonden we lotgenoten van “het moment”, daar stonden we op het podium; we konden er niet omheen, we moesten er bij binnenkomst “over heen” en nu stonden we “er op”. We kregen applaus….. het voelt nog bizar. Want wat moet ik met dat applaus, wegvluchten, ontkennen, de boosheid op de verkeerde mensen richten, dissociëren is makkelijker… geen applaus; liever niet.
Enigszins verslagen en met nog meer pijn ging ik terug naar mijn stoel.
Hanna zei achteraf: “tijdens de verhalen overkwam mij een gevoel van walging, ik kon het allemaal, met ons verhaal in het achterhoofd, niet horen. Ik kan mij ook niet meer herinneren wat een ieder zei…”. Haar blijft de herinnering van verhalen die wat haar betreft een duivels/satanische inslag hebben.
Iemand zei later tegen mij: “… ik was mij niet bewust dat zelfs maar een keertje misbruik zo’n vernietigende impact op iemands leven zou hebben…”

Toen vroeg PJ: “willen de partners van de slachtoffers naar het podium komen”.
En daar stond opeens mijn Hanna met nog 3 andere echtgenotes. Ze zei iets over een tsunami van ervaringen en kenmerken die deze middag over haar/ons heen was gekomen nadat er een tsunami over haar bestaan was gekomen door het verhaal over “het moment” dat mij was overkomen. Ze zei dat ze eigenlijk na “ons verhaal” meteen al had willen gaan staan voor ons 15 slachtoffers…
De boosheid om wat ons als partners is aangedaan klonk bij een andere partner. Het niet meer willen van dit leven… maar “ze” kunnen als partner niet anders.

Toen werd gevraagd of er ouders van slachtoffers waren. Twee vaders stonden op. Een van de twee vaders, met geel overhemd, begon te praten maar al snel raakte hij diep ontroerd, van slag, geknakt, ….gebroken… door het verdriet dat hij het niet gemerkt had van zijn zoon. De andere vader met een blauw overhemd brak, kon alleen maar met grote halen huilen en liep weg de keuken in. De vader met geel overhemd sprak over de schuld die hij voelde omdat hij het niet gemerkt had wat er met zijn zoon gebeurde, ….toen, zo lang geleden.
Deze vader was met zijn zoon aanwezig. Samen een middagje pijn rond “het moment” van wat ooit gebeurde. Een vader die zich schuldig voelde om wat er was gebeurt. De andere vader [blauw] kon alleen maar hopen dat zijn zoon ooit op het punt zou komen dat hij hulp zou zoeken. Nu was hij onbereikbaar door de pijn, onbereikbaar door het leven met drugs, blowen en andere uitvluchten.
De gebrokenheid van deze twee vaders raakte mij en deed mij enigszins “goed” omdat het waarschijnlijk raakte aan het feit dat er bij mij ook geen herkenning is geweest door mijn ouders [ondanks dat ik destijds signalen had gegeven].
De middag ging voort, ook aanwezige hulpverleners kwamen naar voren en spraken hun bewondering uit over het verhaal van deze middag. Een van de hulpverleners was een vrouwelijke agent van de zedenpolitie die de slachtoffers aanmoedigde om toch vooral aangifte te doen…

De middag was voorbij, we liepen terug naar onze auto, liepen over de lieflijke Brink en ik zag die mooie zwarte Volvo cabrio weer.
Maar nu herkende ik de bestuurder en de passagier…. het was de vader met het gele overhemd, samen met zijn zoon….
Opeens ziet zo’n auto er anders uit….

Paul
10 maart 2013